Bir analog-dijital dönüştürücünün çalışma hızı ölçüm devresine ve ADC’nin yapısına bağlıdır. Öte yandan, çok sayıda analog kanalı örneklemek gibi bir ihtiyacımız varsa “hız”a dair kaygımız genellikle, ADC’nin kendi ölçüm hızı değil bizim kanallar arasındaki geçiş hızımızla ilgili olur. Çünkü biz bir işlemcinin üstündeki ADC’yi kullanıyoruz ve kanallar arasında geçmek ve ölçüm sonuçlarını bir yere yazmak gibi işler dönüştürme işleminden daha çok zaman alıyor.
Eğer çok sayıda analog girişi okumak gerekiyorsa ve dahası, bu kanalların aynı anda alınmış örnekleri (mesela bir besleme hattının akım ve gerilim ölçümü gibi) anlamlıysa veya kesin bir bir zaman aralığında alınmış belli sayıda örnek toplamak istiyorsak bu işleri donanımsal olarak halletmek işimizi çok kolaylaştıracaktır.
EFM8’de bu tür durumlarda kullanabileceğimiz bir tarama fonksiyonu var. Bu fonksiyon ADC modülünün ayarlarından bağımsız olarak istediğimiz zaman kullanabileceğimiz bir örnekleme otomasyonu sağlıyor.
- ADC’yi istediğiniz referans ve örnekleme/dönüştürme hızı ayarlarıyla ayarlıyorsunuz.
- Sonra tarama işleminin başlangıç kanalını seçiyorsunuz. Taramada en çok 4 kanal ardışık olarak örneklenebiliyor.
- Sonra kaç kez örnekleme yapılacağını belirliyorsunuz. Burada, komutla başlatılan tek bir örneklemenin sayısı belirleniyor. Bir örnekleme kendi içinde istenen sayıda oversampling içerebilir.
- Dönüştürme işlem sonucunun xram’de yazılacağı konumu belirliyorsunuz.
- İşlemi başlatıyorsunuz.
Tarama ayarını bir kez yaptıktan sonra işlemleri otomatik başlatabilirsiniz. Tarama içindeki iki dönüştürme işlemi arasına sabit bir süre koyabilirsiniz veya tarama içindeki dönüştürmeleri birbirine olabildiğince yakın yaptırabilirsiniz.
Bir tarama işlemi yapılırken sonraki işlem için istenen ayarları hemen berlirleyip ADC’yi durmaksızın arka arkaya farklı ayarlarla çalıştırabilirsiniz. Bu, mesela double-buffering gereken okuma durumlarında işin buffer güncelleme kısmını çok basitleştirir.
Aşağıdaki kod örneği, AN6..AN9 kanallarının birer kez ölçülmesi ile elde edilen sonuçları xram’in 16..23 konumuna big endian olarak yazdırır:
SFRPAGE = 0x30;
ADC0MX = 6; // AN6 seç (ba$langiç kanali)
ADC0ASAH = 0x00;
ADC0ASAL = 0x10; // sonuçlari xram=16 adresinden itibaren yaz
ADC0ASCT = 3; // tarama 4 sample sürer (her kanal 1 kez)
ADC0ASCF = 0xC3; // 4 kanal örneklenecek..
ADC0ASCF = 0x43; // _ASEN = 0
SFRPAGE = 0;
ADC0CN0_ADINT = 0;
ADC0CN0_ADBUSY = 1;Yukarıdaki kodda en ilginç kısım, ADC0ASCF_ASEN bitini 1 yapıp işlemi başlattıktan sonra hemen sıfırlamamız.
ASEN=1 yapıldığında donanım tarama ile ilgili tüm ayarları dahili belleğe kopyalar. Yani, ASEN=1 yaptıktan sonra tüm ayarları bir sonraki tarama için değiştirebiliriz.
Yukarıdaki ayarlarla, ADINT=1 olduğunda işlemler bitmiş ve sonuçlar xram’e yazılmış olacak. Eğer durmaksızın sonraki 4 kanala geçmek isteseydik _ASEN=0 yapar yapmaz ADC0MX’i ve ADC0ASAL’i değiştirmemiz yeterliydi.
Ben bu örnekte öyle yapmadım ama ADC0ASCF_STEN bitini 0 yapıp ADC’yi bir timer ile tetiklenecek şekilde ayarlasaydık (ADC tetikleme kaynağı ayarının tarama özelliğiyle ilgisi yok) zaman aralıklı tarama çalışması elde etmiş olurduk. Belki ileride bununla ilgili bir örnek de paylaşırım.
ADC işleminin sonucunda üretilen veriyi eşzamanlı olmayan başka bir süreç kullanıyorsa bu işi otomatize etmek ve kullanıcı sürecin sadece ram’deki datayla uğraşmasını kodlamak performansı oldukça arttıracak bir iyileştirme. Donanımı kullanmasını bilmek ile donanımdan bağımsız kod yazmakta konfor aramak arasındaki farka oldukça dramatik bir örnek olarak göz önüne alınabilir.
Selim Pehlivan 